Overreaching Nedir
Overreaching Nedir ve Neden Önemlidir?
Overreaching, kısaca çok fazla kez ve sıklıkta 'tükenmeye yönelik antrenman' yapmaya bağlı bir yan etki ve sağlık durumudur. Vücut geliştirme yapan sporcular kullandıkları egzersizlerde 'kas tekrar saymaz' düşüncesi ile tükenene kadar tekrar yapıp seti tamamlarlar. Bir çok başarılı sporcunun başarısının arkasında bu uygulama olduğu gibi bir çok başarısız sporcunun da başarısızlığının arkasında da tükenene kadar tekrar yapmak vardır. Bunu size açıklamaya çalışacağım.
Aşırı Egzersizin İş ve Spor Hayatındaki Etkileri
İş Yaşamı
İş hayatında, sporla uğraşan bireylerin performanslarının artması kuvvetle
muhtemeldir. Spor aktivitesi, bireyin iş hayatındaki gerilimlerini serotonin salgısını artırdığı için azaltabilir. Ancak tükenişe giden antrenmanlar bu durumu olumsuz olarak tam tersine çevirebilir.
Spor Hayatı
Aşırı egzersiz, sporcularda yorgunluk, performans kaybı, sakatlanma riskinin
artması ve aşırı yorgunluk sendromu gibi önemli sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, sporcuların antrenman değişkenlerini iyi bilip kendilerine özel olarak uyarlamaları gerekmektedir.
Overreaching ve Toparlanma
Toparlanma, beslenme ile başlayan, uyku ile devam eden pasif ve aktif dinlenme ile sonuçlanan bir süreçtir.
Diyet planınızın uyguladığınız spor düzeninin gereksinimlerini karşılaması gerekir.
Sporprogramınızın sizi tüketmemesi için 'Deload' uygulamalarının planlanmış olması gerekir.
Spor programınızın iş veya diğer yaşam alanlarınızda olumsuz bir etkisi olmaması için meditasyon yapmak veya yoga yapmak gibi alternatif yöntemler deneyebilirsiniz
Overreaching'i Önlemenin Yolları Nelerdir
1 Haftalık dinlenme
Spor rutininizin içine haftalık bir veya iki dinlenme günü dahil edin. Bu, vücudunuzun toparlanıp daha performanslı olmasını sağlayacaktır.
|
2 Uygun Beslenme
Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besinleri (protein, karbonhidrat ve yağlar) diyet planınıza dahil etmeniz, overreaching'den kaçınmanıza yardımcı olacaktır. Kilo verme, yağ yakma ya da kas kazanımı gibi hedefleriniz olabilir; bunlar için uygun kalori ve besin öğeleri içeren bir diyet planınız olsun. |
3 Sağlıklı Uyku
Yeterli ve kaliteli uyku, vücudunuzun iyileşmesi için gereklidir. Spordan önce uykunuzu almak vücudunuzun toparlanmasını hızlandırabilir. Uyku kavramı '8' saat uyumak ile ilişkilendirilse de bazı insanların daha fazla uykuya bazılarının da daha azına ihtiyacı olabilir. Uyuduğunuz uyku saati kaç sürüp sizi dinlenmiş hissettiriyorsa sizin için uygun sağlıklı uyku tanımı odur.
|
Overreaching'in Belirtileri Nelerdir?
- Kas yorgunluğu
- Yorgunluk hissi
- Sindirim problemleri
- Güç üretiminin azalması
- Uyku sorunları
- Zihinsel gerginlik
Bu belirtiler en yaygın olanlarıdır. Bazı insanlar bunların hepsini birden hissedip yaşarken bazıları da birkaçını yaşıyor olabilir.
Overreaching'in Uzun Vadeli Etkileri Nelerdir
Nöromüsküler Yorgunluk (kas-sinir yorgunluğu)
Kas fibrillerinin kendilerini tamir etme ve yenilenmesindeki başarısızlığı ile sonuçlanan kas-sinir yorgunluğunda, kas fibrilleri daha fazla hasar görmemek için kendilerini engelleyici-koruyucu bir duruma getirirler.
Basitçe kas gerilimi yavaş ve zayıf (güçsüz) olacaktır.
Sakatlanma Riski
Sporcunun yaşadıklarını fark etmemesi sonucu kendisini zorlamaya devam ederek sakatlık meydana gelebilir.
Metabolik Yorgunluk
Tükenene kadar yapılan antrenmanların sonucunda toparlanma tam gerçekleşmezse kasın iş üretme yeteneği azalır.
Metabolik yorgunluğu azaltmanın en basit yolu spor sonrası dinlendirici bir kardiyo yapmaktır.
Endokrin (Hormonel) Yorgunluk
Özellikle ağırlık antrenmanlarının bir sonucu olarak stres hormonu olan kortizol seviyeleri yükselir. Sürekli tükenişe giden antrenmanlar, bireylerde/sporcularda kalıcı katabolik durumlara neden olabilir.
Bu durumu aşmak için en etkili çözüm, esansiyel yağ asitlerinden (omega3 gibi), çinko ve magnezyumdan zengin besinlerle beslenmek ve takviyelerini almaktır.
Sonuç
Herkes tükenene kadar tekrarlar ve antrenmanlar yapmamalıdır. Bu uygulama her birey/sporcu için uygun değildir. Bu uygulama katabolik hormonların seviyelerinin artmasına, tiroit hormonları gibi tüm metabolizma faaliyetlerinde görevli hormonların seviyelerinin düşmesine kadar olumsuz
sonuçlar oluşturabilir.
PhD. 3 Kademe Kıdemli Antrenör Polat Yücel